Sinds 1 mei 2001 is veiligheidscoördinatie verplicht voor alle bouwwerken (zowel nieuwbouw, renovatie, verbouwing als onderhoudswerkzaamheden) waarbij werken uitgevoerd worden door 2 of meer aannemers, gelijktijdig of achtereenvolgens. (dus ook als de aannemers nooit tegelijk op de werf aanwezig zijn)

Hierbij dienen alle aannemers, (grondwerken, ruwbouw, dakwerken, zink en lood of dakdichting, plaatsen ramen, deuren en poort(en), sanitair, elektriciteit, verwarming, ventilatie, andere technieken, pleisterwerken, schilderwerken, plaatsen keuken etc), maar ook de nutsmaatschappijen (water, elektriciteit, gas, telecom etc) te worden meegeteld.
Indien alle werken door slechts 1 aannemer wordt uitgevoerd, zonder onderaannemers, is geen veiligheidscoördinatie van toepassing, maar dient wel een PostInterventieDossier te worden opgesteld.

Indien in eerste instantie de werken door maximaal 1 aannemer worden uitgevoerd, maar bij uitvoering toch een tweede aannemer wordt aangesteld, dient alsnog en zo snel mogelijk een veiligheidscoördinator te worden aangesteld.

De veiligheidscoördinator dient in een zo vroeg mogelijk stadium te worden aangesteld : eigenlijk van zodra de bouwheer de intentie heeft om te bouwen.

Voor werven met een oppervlakte van minder dan 500 m2 wordt de veiligheidscoördinator aangesteld door de architect (maar dit mag voor rekening van de bouwheer)

Voor werven met een oppervlakte van meer of gelijk dan 500 m2 wordt de veiligheidscoördinator aangesteld door de opdrachtgever.

Voor grotere werven (met een bedrag groter dan 2.5 miljoen euro geïndexeerd vanaf mei 2001 of met meer dan 5000 mandagen en 3 of meer aannemers) is een veiligheidscöordinator niveau A vereist.

Voor de overige niet zo grote werven (met een bedrag kleiner dan 2.5 miljoen euro geïndexeerd vanaf mei 2001 en met minder dan 5000 mandagen) is een veiligheidscöordinator niveau B vereist

iVES beschikt over veiligheidscoördinatoren van zowel niveau A als B.

Indien de bouwheer zelf werkgever is, mag de bouwheer zelf de veiligheidscoördinator aanstellen.

De veiligheidscoördinator dient in een zo vroeg mogelijk stadium te worden aangesteld : eigenlijk van zodra de bouwheer de intentie heeft om te bouwen.

In de ontwerpfase wordt de veiligheidscoördinator ontwerp (VCO) aangesteld :

• hij coördineert de ontwerpkeuzes qua materialen en/of planning die toelaten het bouwwerk op een veilige manier op te richten en te onderhouden
• hij brengt de veiligheidsrisico’s en de kritische fases (dit zijn de gevaarlijkste fases of de momenten waarbij overleg vereist is) in kaart
• hij stelt en veiligheids- en gezondheidsplan Ontwerp op
• hij opent het postinterventiedossier en het coördinatiedagboek
• hij overhandigt na de ontwerpfase de bovenvermelde documenten aan de veiligheidscoördinator verwezenlijking (VCV)

Na de ontwerpfase wordt voor de uitvoeringsfase de veiligheidscoördinator Uitvoering of Verwezenlijking aangesteld (VCU of VCV) :

• hij stelt het veiligheids- en gezondheidsplan Verwezenlijking op
• hij coördineert inzake veiligheid de verschillende aannemers
• hij voert de nodige plaatsbezoeken uit minstens bij de kritieke fases (dit zijn de gevaarlijkste fases of de momenten waarbij overleg vereist is)
• hij formuleert opmerkingen inzake veiligheid
• hij stelt het Postinterventiedossier (PID)

Het Postinterventiedossier (PID)  is een document dat de bouwheer of latere eigenaars of gebruikers van het bouwwerk moet helpen om het gebouw op een veilige manier te onderhouden of te verbouwen. Het document wordt verplicht ter beschikking gesteld aan huurders of aan de nieuwe eigenaars als bijlage van de notariële akte

In veel gevallen wordt de veiligheidscoördinator te laat aangesteld, bijvoorbeeld vlak voor aanvang van de werken. In dit geval kan de veiligheidscoördinatie ontwerp niet meer worden uitgevoerd, waarin de bepaling van de kritische fases worden vastgelegd en kan er geen dossier worden overgedragen aan de veiligheidscoördinator verwezenlijking.

Dit is een document dat de bouwheer of later eigenaars of gebruikers van het bouwwerk moet helpen om het gebouw op een veilige manier te onderhouden of te verbouwen. Het document wordt verplicht ter beschikking gesteld aan huurders of aan de nieuwe eigenaars als bijlage van de notariële akte.

Het vemeldt de betrokken partijen bij een bouwwerk, evenals de optredende aannemers.

Het omvat een inventarisatie van de risico’s en preventiemaatregelen bij het onderhoud van het bouwwerk.

Het verzamelt een aantal documenten welke nuttig zijn om het bouwwerk veilig te kunnen onderhouden of te verbouwen : zoals : as-built-plannen, stabiliteitsplannen, allerhande keuringsdocumenten, een oplijsting van verwerkte materialen.

Dit is niet de taak van de EPB-verslaggever. Uw architect dient te waken over een conforme uitvoering en dient eventuele afwijkingen aan ons te melden.

Om uw EPB-eindaangifte correct te kunnen indienen dienen voor het VEKA (Vlaams Energie- en KlimaatAgentschap) de nodige bewijsstukken of "stavingsstukken" te worden verzameld.

De aangifteplichtige (bouwheer) dient deze stavingsstukken aan iVES te bezorgen.

Om dit op een vlotte en tranparante manier te laten verlopen heeft iVES een digitaal bouwdossier ontwikkeld :  iVES-CornerStone : U kan hier de nodige gegevens opladen, u vindt er de feedback terug van eerder opgeladen gegevens en ziet op duidelijke wijze wat er nog ontbreekt om uw dossier te kunnen afwerken. 

De meeste stavingsstukken dienen aan u te worden aangeleverd door uw aannemer of leverancier. Het is dan ook belangrijk uw aannemer en/of leverancier pas de oplevering toe te kennen of de eindafrekening te betalen of borg vrij te geven, als deze gegevens in uw bezit zijn.

Zonder deze stavingsstukken dienen wij in het slechtste geval er van uit te gaan dat het materiaal niet geplaatst is of dienen wij te rekenen voor de materiaaleigenschappen met “waarden bij ontstentenis” (dit zijn zeer nadelige waarden opgelegd door de overheid). Beide gevallen kunnen aanleiding geven tot zeer nadelige berekeningen en boetes.

Om uw EPB-eindaangifte correct te kunnen indienen dienen voor het VEKA (Vlaams Energie- en KlimaatAgentschap) de nodige bewijsstukken of "stavingsstukken" te worden verzameld.

De aangifteplichtige (bouwheer) dient deze stavingsstukken aan iVES te bezorgen.

Om dit op een vlotte en tranparante manier te laten verlopen heeft iVES een digitaal bouwdossier ontwikkeld :  iVES-CornerStone : U kan hier de nodige gegevens opladen, u vindt er de feedback terug van eerder opgeladen gegevens en ziet op duidelijke wijze wat er nog ontbreekt om uw dossier te kunnen afwerken. 

De meeste stavingsstukken dienen aan u te worden aangeleverd door uw aannemer of leverancier. Het is dan ook belangrijk uw aannemer en/of leverancier pas de oplevering toe te kennen of de eindafrekening te betalen of borg vrij te geven, als deze gegevens in uw bezit zijn.

Om uw EPB-eindaangifte correct te kunnen indienen dienen voor het VEKA (Vlaams Energie- en KlimaatAgentschap) de nodige bewijsstukken of "stavingsstukken" te worden verzameld.

Om dit op een vlotte en tranparante manier te laten verlopen heeft iVES een digitaal bouwdossier ontwikkeld :  iVES-CornerStone : U kan hier de nodige gegevens opladen, u vindt er de feedback terug van eerder opgeladen gegevens en ziet op duidelijke wijze wat er nog ontbreekt om uw dossier te kunnen afwerken. 

De meeste stavingsstukken dienen aan u te worden aangeleverd door uw aannemer of leverancier. Het is dan ook belangrijk uw aannemer en/of leverancier pas de oplevering toe te kennen of de eindafrekening te betalen of borg vrij te geven, als deze gegevens in uw bezit zijn.

Zonder deze stavingsstukken dienen wij in het slechtste geval er van uit te gaan dat het materiaal niet geplaatst is of dienen wij te rekenen voor de materiaaleigenschappen met “waarden bij ontstentenis” (dit zijn zeer nadelige waarden opgelegd door de overheid). Beide gevallen kunnen aanleiding geven tot zeer nadelige berekeningen en boetes.

Elk stavingsstuk heeft tot doel bepaalde kenmerken en/of eigenschappen van een materiaal, toestel, systeem of gebouw aan te tonen. Het is daarbij belangrijk dat het stavingsstuk toewijsbaar is.

• In sommige gevallen is daarvoor 1 stavingsstuk voldoende
• Meestal is er echter een combinatie van stavingsstukken nodig. Die kunnen samen aantonen dat een materiaal, toestel of systeem wel degelijk op een bepaalde plaats in het beschouwde project toegepast is en of dat het materiaal, toestel, systeem of gebouw wel degelijk bepaalde eigenschappen heeft.

Let op: verklaringen van de eigenaar, aannemer, architect, installateur … dragen geen bewijskracht over kenmerken, eigenschappen of effectieve plaatsing. Dat zijn dan ook geen geldige stavingsstukken

Hieronder vindt u een oplijsting van aanvaardde stavingsstukken :

Snelbouwstenen, gevelstenen en isolerende steen :

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres, het merk, type en afmetingen,
• Factuur met verwijzing naar een offerte, aannemingscontract of vorderingsstaat met vermelding van het werfadres, het merk, type en afmetingen,
• Foto's van het etiket op de verpakking en een overzichtsfoto waardoor het duidelijk is dat het om deze woning gaat,

Alle isolatiematerialen :

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres, het merk, type en dikte
• Factuur met verwijzing naar een offerte, aannemingscontract of vorderingsstaat met vermelding van het werfadres, het merk, type en dikte
• Foto's van het etiket op de verpakking of detailfoto van de isolatiedikte (met meetlat) en een overzichtsfoto van de woning waardoor het duidelijk is dat het om deze woning gaat
• Indien er sprake is van isolatie tussen de houten draagstructuur:
• Gelieve de houtendraagstructuur te staven a.d.h.v foto’s waarop de afmetingen (L x B en H.O.H – Hart op Hart-afstand) duidelijk zichtbaar zijn.

Beglazing :

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres, het merk en type
• Factuur met verwijzing naar een offerte, aannemingscontract of vorderingsstaat met het merk en type
• Foto van het merk en type dat in de beglazing gedrukt staat.

Schrijnwerk :

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres, het merk en type van de profielen en de opbouw of samenstelling van de gebruikte deur en poort-panelen + eventueel een U-waarde berekening
• Factuur met verwijzing naar een offerte met het merk en type van de profielen en de opbouw of samenstelling van de gebruikte deur en poort-panelen + eventueel een U-waarde berekening.

Deurspleten binnendeuren (enkel indien ventilatieverslaggeving niet van toepassing is : dan wordt dit door iVES verzorgd) :

• plan met alle binnendeuren genummerd
• foto van elke deurspleet met vaststelling van de kleinste opening onder de genummerde
• binnendeur met een meetlat (vast te stellen op foto)
• breedte van elke genummerde binnendeur opgenomen in een tabel (gemeten tussen de slaglatten) ( zie tabel in bijlage)

Ventilatietoestel (enkel indien ventilatieverslaggeving niet van toepassing is : dan wordt dit door iVES verzorgd)

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres en merk en type van het toestel,
• Factuur met verwijzing naar een offerte of vorderingsstaat met het merk en type van het toestel
• Foto van het toestel waarop het merk en type duidelijk leesbaar is (zie sticker) alsook een omgevingsfoto van het toestel op enkele meters afstand getrokken zodat het duidelijk is dat het om deze woning gaat en waar het toestel werd geplaatst.

Ventilatieroosters op ramen (enkel indien ventilatieverslaggeving niet van toepassing is : dan wordt dit door iVES verzorgd)

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres en merk, type en lengte
• Factuur met verwijzing naar een offerte of vorderingsstaat met het merk, type en lengte
• Foto's

Ventilatieverslaggeving (voor residentiële projecten met bouwaanvraagjaar 2016 en later) (indien niet verzorgd door iVES)

• Rapport van de meting inclusief conformiteitsattest van het keuringsorganisme

Losstaande ventilatoren

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres en merk en type van het toestel
• Factuur met verwijzing naar een offerte of vorderingsstaat met het merk en type van het toestel
• Foto van het toestel waarop het merk en type duidelijk leesbaar is alsook een omgevingsfoto van het toestel op enkele meters afstand getrokken zodat het duidelijk is dat het om deze woning gaat en waar het toestel werd geplaatst.

Verwarmingsinstallatie en (keuken)boilers :

• Factuur of aannemingsovereenkomst met vermelding van het werfadres en merk en type van het toestel
• Factuur met verwijzing naar een offerte of vorderingsstaat met het merk en type van het toestel
• Foto van het toestel waarop het merk en type duidelijk leesbaar is (zie sticker) alsook een omgevingsfoto van het toestel op enkele meters afstand getrokken zodat het duidelijk is dat het om deze woning gaat en waar het toestel werd geplaatst.

Thermostatische radiatorkranen, kamerthermostaten of buitenvoeler :

• Factuur met vermelding van het werfadres, het merk en type van de thermostaten
• Foto van het toestel waarop het merk en type duidelijk leesbaar is alsook een omgevingsfoto van het toestel op enkele meters afstand getrokken zodat het duidelijk is dat het om deze woning gaat en waar het toestel werd geplaatst.

Photovoltaïsche en thermische zonnepanelen :

• Factuur met vermelding van het werfadres en het merk, type en aantal van de panelen en een legplan of overzichtsfoto van de panelen
• Factuur met verwijzing naar een offerte met het merk, type en aantal van de panelen en een legplan of overzichtsfoto van de panelen

Verlichting (niet residentiële projecten) :

• Factuur met vermelding van het werfadres, merk, type en aantal armaturen + lampen en schakelende systemen per ruimte
• Factuur met verwijzing naar een offerte met het merk, type en aantal armaturen + lampen en schakelende systemen per ruimte

Luchtdichtheidsmeting (indien niet verzorgd door iVES) :

• Rapport van de luchtdichtheidsmeting inclusief conformiteitsattest van het keuringsorganisme

As-build plannen :

• Plan van de as-build situatie, indien deze gewijzigd is ten opzichte van de bouwvergunning.

EPB staat voor EnergiePrestatie en Binnenklimaat

Het is een begeleidingsproces dat van bij de ontwerpfase tot de oplevering er over waakt dat de opgelegde energieprestaties van een gebouw worden behaald.

EPC staat voor EnergiePrestatieCertificaat en is een soort energielabel die een indicatie geeft van de energiezuinigheid van het gebouw. Een EPC is verplicht bij de verhuring of verkoop van een woning.

Een EPC is 10 jaar geldig en dient daarna vernieuwd te worden.

Opgelet : bij een nieuwbouwwoning of ingrijpend energetische renovatie wordt automatisch uit de EPB-verslaggeving een EPC-bouw afgeleid.

Voor een gewone verbouwing is dit niet het geval (omdat hierbij enkel naar de te verbouwen delen wordt gekeken en niet naar de woning in haar geheel). Indien een EPC gewenst is dient u dit apart bij te bestellen.

De ingrijpende energetische renovatie (IER) is een renovatie waarbij beide van 2 voorwaarden dienen vervuld te zijn :

• Voorwaarde 1: minstens 75% van de bestaande en nieuwe scheidingsconstructies die het beschermd volume omhullen en die grenzen aan de buitenomgeving worden geïsoleerd (vloeren op volle grond of gemene muren rakend aan een aanpalende woning worden hier niet meegeteld) én
• Voorwaarde 2: minstens de opwekkers om een specifiek binnenklimaat te realiseren volledig worden vervangen. (bijvoorbeeld de CV-ketel wordt vervangen)

Opgelet : We spreken pas over een ingrijpende energetische renovatie als het om een dossier gaat waarbij de medewerking van een architect noodzakelijk is, en met een bouwaanvraag. Als u ingrijpende werken doet, maar geen bouwaanvraag indient (waarvoor de medewerking van een architect vereist is), komt u niet in aanmerking voor financiële voordelen.

Voor een Ingrijpend Energetische Renovatie dient een E-peil berekening te worden uitgevoerd en is ook ventilatieverslaggeving verplicht. (Dit betekent niet dat voor een gewone renovatie geen ventilatie-eisen zijn, er wel geen ventilatieversleggeving vereist : dit betekent dat bvb. een inregelrapport van uw installateur volstaat.)

U krijgt bij de aangifte van een IER ook automatisch een EPC-bouw.

Korting onroerende voorheffing :

Ingeval van een IER krijgt u automatisch een korting van uw onroerende voorheffing afhankelijk van het jaar van de bouwaanvraag :

vergunningsaanvraag 2019
Ingeval van IER is er een korting van 50% gedurende 5 jaar op de onroerende voorheffing, ingeval E-peil E90 wordt behaald (met hernieuwbare energie) of E81 (zonder hernieuwbare energie)
of een korting van 100% op de onroerende voorheffing gedurende 5 jaar ingeval E-peil E60 wordt behaald (met hernieuwbare energie) of E54 (zonder hernieuwbare energie)

vergunningsaanvraag 2020
Het verplicht te halen peil wordt strenger : E70 ipv E90. De korting van 50% valt weg.
De korting van 100% op de onroerende voorheffing gedurende 5 jaar ingeval E-peil E60 wordt behaald (met hernieuwbare energie) of E54 (zonder hernieuwbare energie) wordt behouden.

Elk bouwproject dient een norm te halen op verschillende vlakken afhankelijk van de aard van de werken

• E-peil: Richtgevend peil voor het totale energieverbruik van de woning.
• S-peil Richtgevend peil voor de prestatie van de buitenschil
• K-peil: Richtgevend peil voor het isolerend vermogen van de woning.
• U-waarde: De mate waarin een bepaald constructieonderdeel geïsoleerd is.
• Binnenklimaat: De kwaliteit van de binnenlucht in het gebouw die via gecontroleerde ventilatie dient te verlopen.
• Jaarlijkse netto-behoefte aan verwarming
• Oververhittingsfactor
• Bouwknopen (koude bruggen)
• Vanaf 01/01/2014: Hernieuwbare energie

Voor woningen met bouwaanvraag 2019 zijn de belangrijkste eisen E40 en S31 (E90 voor woningen met ingrijpend energetische renovatie)

Voor 2020 wordt de E-peil-eis aangescherpt tot E35 en voor 2021 tot E30. Het S-peil blijft voorlopig S31, maar zal in de toekomst ook verder worden aangescherpt.

Vanaf 2020 is het E-peil voor wonngen met Ingrijpend Energetische Renovaties eveneens verstrengd tot E70

Voor een gedetailleerd overzicht per jaar verwijzen wij naar de web-site van het VEA :

https://www.energiesparen.be/bouwen-en-verbouwen/epb-pedia/epb-plichtig-toepassing-en-eisen/epb-eisentabellen-per-aanvraagjaar

De voorwaarden en voordelen van een IER (Ingrijpend Energetische Renovatie) worden verder behandeld in "FAQ EPB : Wat is een ingrijpend energetische renovatie (IER)"

Het S-peil is een maat voor de prestatie van de buitenSchil.

De belangrijkste parameters die het S-peil beïnvloeden zijn :

• De vormefficiëntie : compactere woningen scoren beter
• De verhouding glas/vloeroppervlakte
• de isolatiegraad van de woning, al is bij een zekere isolatiegraad de verdere invloed nog beperkt
• buitenschrijnwerk : bezonning/beschaduwing, zonwering al dan niet met sturing, isolatiegraad
• de luchtdichtheid van het gebouw, te attesteren met een luchtdichtheidsproef (of “blowerdoor-test”) : een goed resultaat van deze proef heeft een zeer grote invloed op het S-peil

Het E-peil is een maat voor het totale Energieverbruik van de woning en houdt ook naast alle factoren die het S-peil beïnvloeden ook rekening met technieken zoals ventilatie en verwarming.

De belangrijkste factoren die dit E-peil gunstig beïnvloeden zijn (naast alle factoren die ook het S-peil beïnvloeden) :

• ventilatiesysteem D t.o.v. C
• vraagsturing op ventilatiesysteem
• energetisch voordelige verwarming zoals warmtepomp
• zonnepanelen
• zonneboiler

Voor een nieuwbouwwoning vragen we steeds grondonderzoek in de vorm van minimaal 3 sonderingen CPT.

Voor een kleine verbouwing is dit niet steeds vereist.

De vereiste om grondonderzoek uit te voeren staat steeds aangegeven in onze offerte in de tabel “Taakverdeling en Scopeomschrijving Stabiliteitsstudies”

iVES voorziet steeds de nodige controlebezoeken zodat u verzekerd bent van een kwaliteitsvolle uitvoering. De voorziene controlebezoeken zijn steeds aangegeven in onze offerte in de tabel “Taakverdeling en Scopeomschrijving Stabiliteitsstudies”.

Meestal is dit voor nieuwbouwprojecten 1 bezoek per bouwlaag (tenzij anders aangegeven)

Om deze bezoeken vlot te kunnen inplannen, vragen wij om minimum 2 werkdagen op voorhand expliciet verwittigd te worden via telefoon of mail (niet via werfverslag of allerhande social media)

Opgelet : indien wij niet verwittigd worden, kunnen wij geen verantwoordelijkheid nemen over de kwaliteit van de uitgevoerde werken.

Wij kijken steeds voor u de legplannen van predallen, welfsels, potten en balken na.

Voor een verbouwing worden meestal geen uitgebreide plannen in Autocad en borderellen opgesteld, maar volstaat een stiftenplan. Dit is een duidelijke handschets waarin wel al de nodige elementen en details zijn opgenomen, die de architect en aannemer toelaten de werken in te schatten en uit te voeren.

In de betonmeetstaat wordt een duidelijk overzicht gegeven van volgende hoeveelheden :

• Paalfunderingen of valse putten
• Gewapend beton : kolommen, balken, platen, druklagen
• Oppervlakte predallen, welfsels, potten en balken
• Stalen balken en kolommen

In de staalborderel wordt een volledig overzicht gegeven van de wapening van het gewapend beton welke in situ wordt verwerkt, met de nodige plooischema’s en met onderscheid van losse staven, te prefabriceren korven en netwapening.

Wapeningen van prefabelementen (zoals prefabkelders, prefabtrappen, predallen of welfsels, prefablintelen, etc.) worden niet opgenomen in de staalborderel.

Hoeveelheden zoals uitgravingen, beschoeiingen, prefablintelen, timmerwerk etc. worden niet standaard aangeleverd, maar dit kan natuurlijk op verzoek extra worden verzorgd.

Wij kijken voor u de legplannen van predallen, welfsels, potten en balken na.

Bij een goed geïsoleerde en luchtdicht afgewerkte woning is ventilatie noodzakelijk.

We willen immers dat een gezond binnenklimaat wordt gecreëerd :

• Immers door onze ademhaling verbruiken we de zuurstof in de lucht.
• Door te koken, wassen etc. produceren we ook vocht in de woning, maar ook door eigen ademhaling en transpiratie !
• Allerhande materialen zoals vezelplaten, lijmen, plastics etc. geven vluchtige bestanddelen af.

Dit betekent dat deze vochtige en/of verontreinigde lucht op een gecontroleerde manier dient afgevoerd te worden en dat verse en zuurstofrijke lucht dient aangevoerd te worden, eveneens op een gecontroleerde manier.

Een goed geventileerde woning vermijdt eveneens het risico op condensatie en schimmelvorming.

Verliezen we dan niet kostbare warmte in onze nochtans goed geïsoleerde woning ?

Jazeker, dit is onvermijdelijk.

Maar om dit warmteverlies minimaal te houden zijn er echter hulpmiddelen :

Er word geventileerd op een gecontroleerde of gestuurde manier : in plaats van op een ongecontroleerde manier via ramen en spleten zoals vroeger, wordt de ventilatie aangestuurd aande hand van parameters zoals vocht en/of CO2, zodat niet méér wordt geventileerd en dus warmte afgevoerd dan nodig.

Bij een ventilatiesysteem D wordt de warmte van de afgezogen lucht gerecupereerd om de in te blazen lucht voor te verwarmen, zodat het warmteverlies minimaal is.

Vooreerst kort samengevat wat beide systemen inhouden :

• Systeem C : dit is een ventilatiesysteem met natuurlijke toevoer in droge ruimtes (living, bureau, slaapkamers,...) (via raamroosters) en mechanische afvoer in natte ruimtes (keuken, wasplaats, toilet) via een centraal afzuigapparaat

• Systeem D : dit is een ventilatiesysteem met mechanische toevoer in droge ruimtes (living, bureau, slaapkamers,...) (via een ventilatietoestel) en mechanische afvoer in natte ruimtes (keuken, wasplaats, toilet) via een ventilatietoestel

Dit wordt meestal gerealiseerd als balansventilatie (evenveel afvoer als toevoer), waarbij de warmte van de afgevoerde lucht wordt teruggewonnen om de in te blazen lucht voor te verwarmen. 

(Zowel bij systeem C als D, kan het systeem nog verfijnd worden met een sturing in functie van bvb. vochtgehalte in natte ruimtes of CO2 gehalte in bvb. slaapkamers. In dit geval spreekt men van een een systeem C+ of D+.)

Systeem C

Voordelen

• kleinere investeringskost (minder kanalen en monden, goedkoper toestel)
• soms makkelijker te installeren in verbouwing door minder kanalen

Nadelen

• Warme lucht wordt afgezogen, koude buitenlucht via raamroosters wordt binnengebracht : niet energiezuinig
• Minder comfortgevoel door koude luchtstroming t.h.v. ramen
• binnentreden van omgevingslawaai via raamroosters (zelfs bij akoestisch dempende versie)

Systeem D

Voordelen

• Energiezuinig : door de kruiswarmtewisselaar welke de aan te voeren verse buitenlucht voorverwarmt met de warmte van de afgezogen lucht, is er een minimaal warmteverlies. De investering betaalt zich na een paar jaar terug;
• Beter comfort door geen koude luchtstromen;
• Geen ventilatieroosters op de ramen;
• Geen binnentreden van omgevingslawaai via raamroosters;
• Het ventilatietoestel kan worden voorzien van een pollenfilter, wat voor mensen met allergene reacties zoals hooikoorts een zegen kan zijn;
• In de zomer kan u genieten van nachtkoeling d.m.v. de zomer by-pass

Nadelen

• Grotere investeringskost (welke zich weliswaar vrij snel terug betaalt)
• Meer kanalen nodig, soms moeilijk in een verbouwing
• Elk mechanisch toestel vraagt ook onderhoud : uitkuisen en/of vernieuwen van filters
• Licht gezoem : Dit kan enorm beperkt worden of bijna uitgesloten door aandacht te geven aan een goed ontwerp van de installatie :
  • beperk de luchtsnelheid (voldoende of grotere kanalen) : dit geeft minder geluid af in de kanalen maar vooral t.h.v. blaas- en zuigmonden;
  • zorg voor geluidsdempers op de kanalen tussen toestel, maar ook tussen kanalen welke van kamer naar kamer lopen om geluidsoverdracht te beperken.
  • beperk bochten
  • voorzie een toestel welke niet op de limiet is bemeten

Alle zuig- en/of blaasmonden dienen bereikbaar te zijn om de debietsmeting te kunnen uitvoeren :

om deze meting te kunnen uitvoeren dienen wij een meetrechter met daaraan gekoppeld een anemometer kunnen plaatsen rond elke ventilatiemond. Dit betekent dat aan alle zijden van de ventilatiemond voldoende ruimte (minimaal 2cm) dient te zijn om de trechter te kunnen te plaatsen (ventilatiemonden kunnen dus niet vlakbij een muur worden geplaatst) + in totaal een oppervlak van 36 bij 36 cm. 
https://ives.cornerstonesoftware.be/public/VVG-positie-ventielen.pdf 

De plaatsing van de meettrechter dient zo luchtdicht te kunnen gebeuren zodat geen debiet verloren gaat. De meettrechter is hiervoor voorzien van een soepel rubberen afdichtingsstrip. Dit betekent dat de ondergrond vlak dient te zijn.

De meettrechter heeft ook een zeker lengte : dit betekent dat in het verlengde van elke ventilatiemond een beschikbare ruimte dient te zijn van minimaal 80cm.

Indien ventilatiemonden zijn ingewerkt in ingemaakte kasten of valse plafonds, dienen deze rekening te houden met bovenstaande afmetingen en dienen de monden te kunnen worden vrijgemaakt.

Indien dit niet mogelijk is dient de meting te worden uitgevoerd alvorens in te werken in ingemaakte kasten of valse plafonds.

Opgelet : de doorstroomopening van de ingewerkte kast of vals plafond dient op zijn beurt ook te voldoen aan bepaalde richtlijnen :

zie https://www.energiesparen.be/EPB-pedia/ventilatiecomponenten/ventilatiemonden

Bij het controlebezoek ventilatie worden volgende zaken nagekeken :

• De regelbare toevoeropeningen (ingeval van systeem A of C) : dit zijn de raamroosters
• De doorvoeropeningen : dit zijn bijvoorbeeld deurspleten welke voldoende groot moeten zijn om een goede doorstroming van verse lucht door de verschillende ruimtes te kunnen garanderen.
• De bereikte debieten van de mechanische ventilatie.

Dit betekent dat bij het controlebezoek het ventilatiesysteem moet geplaatst zijn EN ingeregeld door uw installateur.

De binnendeuren dienen bij voorkeur reeds te zijn geplaatst (aangezien de deurspleten dien te worden opgemeten) en het buitenschrijnwerk (raamroosters)

De bouwheer zorgt dat alle toevoer- en afvoermondjes voldoende bereikbaar zijn (zie ook de FAQ hierover).

Ook moet het ventilatiesysteem zelf toegankelijk zijn zodat het werkelijk vermogen kan worden gemeten. Er dienen ons instructies beschikbaar te zijn hoe de installatie in maximum stand te laten werken

Opgelet : in de meeste gevallen is voorzien om de controle ventilatie, de luchtdichtheidsmeting en de keuring riolering te kunnen uitvoeren in 1 plaatsbezoek. Lees dus ook bij de FAQ wanneer deze proeven klaar zijn voor uitvoering.

Een krachtige ventilator gemonteerd in een frame wordt in een deur of raamopening geplaatst. 

De woning wordt eerst in onderdruk geplaatst zodat de buitenlucht door luchtlekken zoals kieren en spleten naar binnen wordt gezogen. Door middel van rookstaafjes kunnen deze luchtlekken worden gevisualiseerd.

Vervolgens wordt de woning in lichte overdruk geplaatst, zodat de binnenlucht langs kieren en spleten naar buiten wordt geblazen.

De mate waarin de ventilator extra debiet dient te voorzien om de woning in over- en onderdruk te houden, is een maat voor de totale luchtverliezen of omgekeerd voor de luchtdichtheid van de woning.

De uitvoering van een luchdichtheidstest neemt ca. 1 uurtje in beslag.

U kan rustig in de woning blijven. Alleen mogen op het moment van overdruk en onderdruk (ongeveer telkens een kwartiertje) geen ramen en deuren worden geopend.

De druk wordt ook vergeleken met de druk van de buitenomgeving. Indien deze onstabiel is (wind, onweer) kan het eventueel voorkomen dat de proef dient afgebroken te worden of dat de proef op een later moment dient te worden uitgevoerd.

Het resultaat van een luchtdichtheidstest heeft een grote invloed op het E- en S-peil van een gebouw.

Het uitvoeren van een test is een pak voordeliger dan het aanbrengen van enorm dikke isolatiepaketten of de installatie van extra zonnepanelen.

Een goed resultaat kan u ook helpen om te voldoen aan de voorwaarden voor het verkrijgen van subsidies van uw netbeheerder of het krijgen van een korting op uw onroerende voorheffing.

Om het ontwerp te kunnen nazien en de keuring correct te kunnen uitvoeren, hebben wij een aantal documenten nodig :

Voor het nazicht van uw rioleringsplan :

• de bouwvergunning en het hemelwaterformulier (dit is een formulier opgesteld door uw architect, waarin onder meer aan de hand van de oppervlaktes van dak en verharding de inhoud van regenwaterput, infiltratie enz. worden bepaald)
• het ontwerpplan van de riolering (wij kijken dit ontwerpplan na, uw architect stelt het op)

Voor de eigenlijke keuring van uw rioleringsstelsel ter plaatse :

• het as-builtplan van de riolering
• eventueel foto’s van de aanleg
• facturen van regenwaterput, infiltratie-voorziening en indien van toepassing van septische put en/ of IBA (op deze facturen dienen volgende gegevens te zijn : werfadres, inhoud van de put en bij infiltratie-voorziening de infiltrerende oppervlakte)
• in sommige gebieden : de EAN-code van de rioolaansluiiting.
• Het ingevulde formulier D-001 van Vlario

De keuring kan worden uitgevoerd als :

• buiten alle leidingen en putten en voorzieningen zijn geplaatst
• binnen alle leidingen zijn geplaatst. De toestellen zoals toilet, lavabo, bad en douche … dienen nog niet te zijn geplaatst, maar dit mag wel
• er elektriciteit en stromend water beschikbaar is op de werf
• alle deksels vrij en toegankelijk zijn, eventuele speciale sleutels of hengsels om de deksels te lichten dient u ons te bezorgen bij de keuring.

EPB staat voor EnergiePrestatie en Binnenklimaat

Het is een begeleidingsproces dat van bij de ontwerpfase tot de oplevering er over waakt dat de opgelegde energieprestaties van een gebouw worden behaald.

EPC staat voor EnergiePrestatieCertificaat en is een soort energielabel die een indicatie geeft van de energiezuinigheid van het gebouw.

Een EPC is verplicht bij de verhuring of verkoop van een woning.

Een EPC is 10 jaar geldig en dient daarna vernieuwd te worden.

Opgelet : bij een nieuwbouwwoning of ingrijpend energetische renovatie wordt automatisch uit de EPB-verslaggeving een EPC-bouw afgeleid.

Voor een gewone verbouwing is dit niet het geval (omdat hierbij enkel naar de te verbouwen delen wordt gekeken en niet naar de woning in haar geheel). Indien een EPC gewenst is dient u dit apart bij te bestellen.

Voor het opstellen van een EPC wordt een afspraak gemaakt met de eigenaar of bewoner, wij gaan ter plaatse en beschrijven de woning. Op basis van de door u aangegeven informatie zoals facturen en de vaststellingen van ons ter plaatse wordt het EPC opgesteld. U ontvangt een dossier met alle digitale documenten en fotomateriaal.

Via Fluvius kan u ook in aanmerking komen voor een EPC-labelpremie :

• indien uw woning beschikt over een EnergiePrestatieCertificaat EPC E of F (dat niet ouder mag zijn dan 2019) en door renovatie behaalt u binnen de 5 jaar een EPC label C of beter
• indien uw woning beschikt over een EnergiePrestatieCertificaat EPC D, E of F (dat niet ouder mag zijn dan 2019) en door renovatie behaalt u binnen de 5 jaar een EPC label B of beter

dan komt u in aanmerking voor een mooi duwtje in de rug.

In veel gevallen beschikt u over de het voorafgaande EPC via de recente aankoop van de woning. Indien dit niet het geval is, kan iVES voor u de opmaak van dit EPC zorgen.

Bij een Ingrijpend Energetische Renovatie wordt automatisch wordt uit de EPB-verslaggeving een attest EPB-bouw afgeleid, zodat u ook beschikt over het vereiste EPC-label na de renovatie. Bij een gewone renovatie kan iVES voor u de opmaak van dit EPC zorgen.

Alle details vind u op : https://www.vlaanderen.be/epc-labelpremie-bij-energierenovatie-via-fluvius

Van zodra er structurele werken uitgevoerd worden kan er schade berokkend worden aan naastliggende woningen, zowel in het kader van nieuwbouwprojecten als grondige verbouwingswerken. Zelfs voor open bebouwing waarbij kelderbouw wordt toegepast, is het aangewezen om de ompalende gebouwen in kaart te brengen en te beschrijven. Soms wordt dit ook opgelegd in het kader van een verzekeringspolis.

Een plaatsbeschrijving is een beschrijving van de staat waarin een gebouw zich bevindt vóór aanvang van de werkzaamheden. Aan de hand van deze reportage kan de eigenaar van de aanpalende woning niet aansprakelijk gesteld worden voor vroeger geleden schade.

Er wordt een afspraak gemaakt met de eigenaar, wij gaan ter plaatse en beschrijven de woning. U krijgt een degelijk dossier met voornamelijk foto's die als bewijsstuk kunnen dienen tegen eventuele klachten. U ontvangt een dossier met alle digitale documenten en fotomateriaal.

Bij de aanvraag van een omgevingsvergunning voor bepaalde sloop-, ontmantelings- en renovatiewerken is een ‘Sloopopvolgingsplan’ verplicht.

Het sloopopvolgingsplan is een hulpmiddel om selectief te slopen en selectief in te zamelen op de werf.

• Gevaarlijke afvalstoffen kunnen voorafgaand aan de eigenlijke sloop uit het gebouw of constructie verwijderd worden.
• Selectief ingezamelde fracties op de werf kunnen als zuivere fracties rechtstreeks afgevoerd worden voor recyclage.
• Wanneer de werf wordt opgevolgd door de sloopbeheerorganisatie Tracimat, kan het puin als laagmilieurisico-profiel (LMRP) naar een breker afgevoerd worden.

Een sloopopvolgingsplan is verplicht bij de sloop of ontmanteling van gebouwen of infrastructuurwerken waarvoor een omgevingsvergunning nodig is, vanaf een bepaalde omvang van het betrokken volume..

Voor gebouwen is het van toepassing:

• bij niet-residentiële vanaf een totaal betrokken bouwvolume groter dan 1000 m³.
• voor in hoofdzaak residentiële gebouwen (maximaal 1/3 van het betrokken bouwvolume heeft een andere functie dan wonen) enkel voor een betrokken volume groter dan 5000 m³.

Het betrokken volume is de som van de bouwvolumes van alle gebouwen opgenomen in dezelfde omgevingsvergunning.

Voor infrastructuurwerken :

• de afbraak of sloop gekoppeld aan de aanleg of het onderhoud van infrastructuur met een volume van de werken groter is dan 250 m³.

We dienen onderscheid te maken tussen

• een asbest-attest nodig bij verkoop van een woning en
• een asbestinventaris nodig bij het tewerkstellen van personeel en dus ook bij het inzetten van personeel bij de sloop of verbouwing van een gebouw

Asbest-attest bij verkoop

 Sinds 23 november 2022 is bij verkoop van een toegankelijke constructie ouder dan 2001 en groter dan 20m2 een asbest-attest verplicht.

3 elementen zijn hierbij belangrijk :

• Het begrip toegankelijke constructie is dus ruimer dan een woning, maar slaat op elke toegankelijke constructie zoals een winkel, kantoor, stal, vakantiewoning etc.
• De constructie dateert van voor 2001 : immers daarna was het gebruik van asbest verboden.
• De oppervlakte is groter dan 20m2, waarbij de oppervlaktes van de gebouwen op een perceel worden samengeteld.

Asbestinventaris bij tewerkstelling

Het opmaken van een asbestinventaris is verplicht in 2 gevallen :

• Bij tewerkstelling van personeel in een gebouw :

De Federale Overheid verplicht elke werkgever om een asbestinventaris op te stellen voor alle gebouwen waar hij personeel tewerkstelt, ongeacht het bouwjaar.

• Bij het uitvoeren van werkzaamheden in een gebouw :

De sloop- en verwijderingswerken van asbesthoudende materialen dienen te voldoen aan de richtlijnen vastgelegd in het Koninklijk Besluit dd. 16 maart 2006 (BS 23.03.2006) en de CODEX / ARAB betreffende de bescherming van de werknemers tegen de risico’s van blootstelling aan asbest. De betrokken medewerkers dienen een adequate opleiding te hebben genoten (KB 16 maart 2006).

Vanaf 16 juli 2005 worden bouwmaterialen met hechtgebonden asbestvezels als gevaarlijk afval beschouwd. Gevaarlijke asbesthoudende afvalstoffen moeten afgevoerd worden door een hiervoor bij de OVAM erkende overbrenger.

Het is dus belangrijk te weten waar, in welke toestand en in welke hoeveelheid asbest aanwezig is in het te slopen gebouw.

iVES helpt u graag op dat vlak door een asbestinventaris op te stellen en te begeleiden in het verwijderen van het asbesthoudend materiaal.

Leien geproduceerd voor 1990 of golfplaten geproduceerd voor 1992 zijn altijd asbesthoudend.

Pas in 1998 werd de productie van asbestcement in België verboden. 

Toch kunnen daken en gevels geplaatst na die periode asbest bevatten. Sommige bouwbedrijven hebben immers na het verbod hun voorraad aan asbestcementen leien en golfplaten nog opgebruikt.

Werd uw dak of gevel geplaatst tussen 1990 en 2001?  Laat dan een analyse uitvoeren door iVES.

Vooraf dient een opdrachtformulier te worden opgesteld : hierbij wordt de opdracht duidelijk afgebakend en worden gekende gegevens overgemaakt zoals : administratieve stukken historiek van het gebouw of site, zoals notariële aktes, plannen en/of postinterventiedossiers van de eerdere oprichting of vorige verbouwingen of renovatiewerken aan het gebouw, eerdere sloop- en/of asbestinventarissen, informatie over ingesloten asbest, eerdere bedrijfsactiviteiten en vergunningen, plannen bestaande en nieuwe toestand, andere relevante documenten. Hoe meer informatie uit het verleden is gekend, hoe meer bijkomende staalnames kunnen worden vermeden.

De asbestdeskundige komt steeds ter plaatse en gaat na welke materialen asbest kunnen bevatten (= asbestverdachte materialen).

Een asbest-attest bij verkoop is in principe niet-destructief : dit houdt in dat geen monsters dienen te worden genomen, tenzij voor een aantal specifieke opgelegde elementen zoals bvb. pleisterwerk : de lokatie van deze monsters wordt in overleg genomen zodat deze het minst visueel hindert.

Om aan te tonen dat een asbestverdacht materiaal echter geen asbest bevat, moet de asbestdeskundige een monster nemen. De deskundige zal materialen opmeten en foto’s nemen, met respect voor uw privacy. De deskundige laat de plaats van de monstername veilig achter.

De asbestdeskundige kan tijdens het bezoek stoten op onderzoeksbeperkingen zoals :

• een onveilige situatie (bijvoorbeeld valgevaar, instortingsgevaar, aanwezigheid van gevaarlijke materialen of stoffen, aanwezigheid van uitwerpselen van dieren, aanwezigheid van dieren zoals honden, wespennesten etc.)
• een slotvaste deur
• een overwoekerde situatie
• een opslag van materialen

Deze onderzoeksbeperkingen worden best vooraf opgelost, zodat een tweede plaatsbezoek en bijkomende kosten kunnen worden vermeden. Zoniet kan het asbest-attest niet worden opgemaakt.

• een onbereikbare hoogte : 
  • voor de opmaak van een asbestattest verkoop moet een asbestdeskundige slechts tot 3.50 meter hoog werken gemeten vanaf een vaste ondergrond.

Het asbest-attest wordt door iVES opgeladen op de databank van OVAM en zal na enige tijd ook ter beschikking worden gesteld via de woningpas https://woningpas.vlaanderen.be/ 

Het attest is normaal 10-jaar geldig. Bij aantreffen van bepaalde asbesttoepassingen kan de geldigheid van het attest verkort worden tot 5 jaar.

Helaas volstaat een Asbestattest verkoop niet om ook te dienen als een asbestinventaris om verbouwingswerken en/of (gedeeltelijke) sloopwerkzaamheden uit te voeren door een aannemer welke personeel te werk stelt.

Om u een handje te helpen in het uitwisselen van de talrijke documenten en gegevens hebben wij een digitaal dossier ontwikkeld : iVES-CornerStone vormt de hoeksteen van uw digitaal bouwdossier.

U kan er gemakkelijk en overzichtelijk al uw documenten zoals veiligheidsplannen of studies raadplegen.

Het herinnert u er ook aan wanneer u noodzakelijke documenten kan opladen om de volgende stap in uw dossier te kunnen zetten of te kunnen afwerken.

Onze mensen verwerken deze documenten en geven u de nodige feed-back. Zo raakt niets vergeten en begeleiden wij u stap voor stap in uw dossier.

De warmteverliesberekening en de EPB-berekening vertrekken elk vanuit een ander oogpunt :

De EPB-berekening bepaalt de warmteverliezen van het beschermd volume als geheel.
Het beschermd volume is het te verwarmen en geïsoleerde of "beschermde" deel van een gebouw.

De warmteverliesberekening bepaalt de warmteverliezen van elke ruimte apart binnen het beschermd volume. 
De bedoeling is om zo te kunnen bepalen in elke ruimte apart welk vermogen aan afgiftecapaciteit door vloerverwarming, radiatoren, ventilo-convectoren etc. dient te worden voorzien.